Friday 19 October 2012

Thlarau thianghlim


                        Thlarau thianghlim

Thlarau thianghlim hi eng nge ni?: Thlarau thianghlim chu Pathian a mi a ni, Pathian chu thlarau a ni a, a chibai buktu ten thlarau leh tihtakzet in chibai an buk tur a ni. Johana 4:24

Thuthlunghlui ah thlarau Pathian thlarau dawngtu heng Isaia te, a dang ho te kan hmu a. Tin Pathian thlarauvin a kalsan ho nun Saula te zawlnei dang te kan hmu bawk a, Samuela leh Lalte ah zawng chhin teh aw.

Thuthlungthar ah lo en ta ila, thlarau thianghlim hnathawh kan hriat hmasak ber chu Lal Isua kha a ni. Pa hnen ata thlarau thianghlim chuan Mari a raitir a, a hring a. Baptisma a chan hnu ah thlarau thianghlim in alo khat ta a Luka 3 velah khan. Thlarau hruaiin thlemna tawk chungin thlaler ah ni 40 a awm a ni. Luka bung li ah khan. Heta lo lang chu thlarau hruai a kan awm chuan thlemna kan tawk thin a ni. Thlarauvin a kalsan lo a ni. Tin thlarau hruai mi te chuan Bible chang an hre hle tur a ni. A bung leh chang an hriat loh pawhin a sawi a ah khan an chiang tawk tur a ni. Tih ziak a ni ti a kan chhan thin a tha awm e. Lal Isua kha thlarau thiang hlim a a khah avangin a Pa nen inbe a tawngtai tur in tlangah fianrial in a tawngtai fo thin a ni. Lal Isua ang tur chuan fianrial kan hman a Bible hriat tam te, chawnghei te hi kan tih tur a ni. Chu chuan min ti thianghlim zel dawn a ni.
Thlarau thianghlim tiam a ni:  Thlarau thianghlim Lal Isua tiam hi engvang a tiam nge a nih le? Johana bung 14 ah hian a inziak ang in Lal Isua chauh hi Pa hnen thlenna a ni. Lal Isua zuitute chuan a thupek an zawm thin, min hmangaih chuan ka thupekte in zawm ang. Johan 14:15 ah khan. Heng mi Isua hmangaihtu a thupek te zawmtute, amah ringtute hnen ah a pek tur thu a sawi a ni. Isua thupek zawm hian amah kan hmangaih tihna ani chu chu Pa in min hmangaihna tur pawh a ni. Lal Isuan Thlarau pek a tiam hian a thusawi tawh te pawh a hriatchhuah tir leh tur thu a sawi a. A dik chianzia chu Chanchintha bu panga ziak anihna hian a tilang chiang hle a ni. A sawi bak pawh a hriattir zel dawn thu a sawi zawm a. Thlarau thianghlim hmangin Paula ka ah te thu a sawi tak tak chu Rom ram awp zawng zawng ah a thu an hril ta anih kha.  Lal Isuan keimah ah awm reng rawh u a tih leh Paula’n thlarauvah awm rawh u a tih hi thilthuhmun an ni. Lal Isua a kana wm reng loh chuan kan rah thei lo, Thlarauva kan awm reng chuan thlemna chitin reng kan hneh thei dawn a ni.
Engvang a tiam nge a nih: Thlarau thianghlim pek tiam anih na chhan chu Lal Isuan min hmangaih avang a ni. Lal Isua hian sual rorelna ram ah hian fahrah tak a kalsan hi a hreh em a ni. A awmlai ngei pawhin Peter ate meuh pawh in an ring zo lo anih kha, mahse thlarau thianghlim hnathawh ttur hi chuan an thinlungah hna a thawk dawn a ni. Hei hian sual kan dona lam ah pawh min pui zel dawn a ni.
Thlarau thianghlim hnathawh: Thlarau thianghlim chuan sual inhriatna ah te, felna thu ah te rorelna thu ah te hnaa thawk ang. Johana 16. Isua Khawvel a a lenlai khan a zirtirte kha rinna chaklo tak ni a a hrait avangin thu zawng zawng an hnen ah a sawi ngai lova, thlarau thianghlim in a chhunzawm tur thu a sawi anih kha. Thlarau thianghlim pawimawh na chu chuchu a ni. Thlarau thianghlim chuan huaisenna a pe a ni. Isua vawithum phat tu Petera pawh kha he thlarau thianghlim a dawn hnu hi chuan a dang ta hle tih tirkohte thiltih ah kan hmuh kha. Isua kha la awm se chuan mitin thinlung ah thlarau thianghlim in hna a thawk thei lovang. Thlarau thianghlim Pa hming a a rawn tirh hi a pawimawh zia hi tunlai thleng pawh in kan hriat hi. Thlarau thianghlim chuan Isua tthupek zawmtute ah alo cheng a, anmahni thianghlim tur in a puih thin a, thianghlimna tel lovin tumahin Pa hmel an hmu ngai lo. Amah la hre ngai lo te chu Krista ringtur in a tanpui thin. Tin ringtute ah chuan Galatia bung 5 a kan hmuh angin Krista ze an naah min kaihruai thin a ni. Ti chuan Thlarau thianghlim pek nih chuan Pahnen a kan dil a piang Pa in min pek tur thu a sawi bawk a ni. Thlarau thinghlim hnathawh chu ava ropui em thlarau va kana wm reng chuan kan thildil te chu hmu tawh ah inngaih mai kha alo him a ni. Tin Isua zirtirna zawng zawng kha thlarau a awm te tan vek a ni, kristian satliah ho chuan zawm lo mahse thlarau a awm te tan chuan zawm ngei tur a ni.
Thlarau thianghlim pek: Isua van a a lawn hnu ah zirtirte chu baihvai tak in an awm a, mahse Isua thuzawm in thlarau thianghlim nghakin an awmkhawm thin a. Chutia an awm lai chuan maktak main thlarau thianghlim chu ni 50 na ah chuan alo thleng tap hut mai a ni. Hetiang zawng hian tehkhin tai la India in independent a hmuh khan British atang chuan chhuak tawh mahse kalzel dan tur ah British khan ala thunun deuh tlat, an lakah a huaisen thei lo a ni. Mahse Republic anih chiah khan hruaina fel taka lo nei ta a ni. Kha tiang khan Lal Isua thihna leh thawhlehna kan tawmpui hian sual a ta kan chhuak tawh a ni, mi piangthar kan nita, mahse kaihruaitu pek kan nih chiah hian chu chu thlarau thianghlim tihna ani Pathian fa a vuahin kan awm. Hetah hian kan tih ve tur thil a awm tlat mai. Chuchu thlarau thianghlim nghah a ni. Hemi nghak thleng zo lo mi piangthar tawh si tamtak an awm a ni. Tirhkohte Thiltih bung 2 ah khan van hnuai a hnamtin zing ami Pathian ngaihsak te Jerusalem khua ah an cham a ni. Isua hmangaihtu te Jerusalem khua ah an cham a ni, beidawng mai lovin Isua thutiam chang tur a kan nghah hram hram ava tha dawn em. Thlarau thiang hlim dawn hian phur hluaina a tel chawk a ni, hei chauh hi emaw thlarau hnathawh tih mai awl tak a ni. Hemi hnu ah hian thlarau thianghlim hnathawh chu Isua hmangaihtu te ah chuan a kalzel a ni.
Thlarau hruai: Thlarau hruai tih hi Isua hruai a awm te, Pathian hruaina te pawh ti ila a dik vek awm e. Tin mithenkhat chuan Lalpa hruai theih nun tih pawhina sawi theih ang. Thlarau hruai a aawm tur chuan inngaihthlawm a ngai a ni, Lal Isua khan dan zawm famkimna atan a aia hnuai ami daih hnen a Baptisma chan a hrehlo. Hemi tlawmna leh thuawihna nun atang hian thlarau thianghlim a dawng a, amah ah thlarau thianghlim a awm sa reng ti mahila, a hnung zuitute chu a awm dan ang a inngaitlawm a inphahhnuai turin min duh a ni. Tin thlarau thianghlim lo thlen dawn khan Isua hmangaih tute khan Jerusalem ah an lo nghak anih kha. Hei hian a tarlan chu rinna a ni, thlarau hruai theih nun nei tur chuan rinna hi a ngai a ni. Paula khan a pianthar khan Pathian thu zir leh fianrialin Arabia ah kum hnih tal tawp hun a hmang a ni. Hemi in a entir chu kan pianthar hian Pathian rawngbawl a va sawi tluk tluk lo khan Pathian thu va belhchian a ringlo mite in zawhna min zawt se chhang thei tur a kan inruahhman a ngai tih a lang a ni. Lal Isua khan rawngbawlna a tan dawn khan Pathian fapa nimahse thlarau hruaiin ni 40 chhung chaw a nghei a ni. Hemi avang hian thlarau thianghlim kan chantirh hian fianrial ah thlarau pawl in kan awm tam a pawimawh, hei hi thlarau va min ti thanglian tu pawimawh ber pakhat a ni.
Thlarau hruai a awm te tan chuan tawngtai rengte, Pathian mite nen a inpawlna te hman thin te hi a ngai a ni. Pathian kan dawr dawn anih chuan inngaitlawm tak a dawr thin tur a ni. Inngaihtlawmna tel lo chuan engmah kan dawr hlawhtling dawn lo a ni.
Thlarau hruai theih mi te: Rilru inngaitlawm te hnen ah alo thleng Luka bung 2 na thu ah khan kan hmu thei ang. Hei hi khawngaihna thu nen sawi a chakawm khawp mai, mahse i duhtawk ang aw. Mi inngaitlawm Mari kawchhungah thlarau thianghlim a khat Isua a awm. Mari chungchang thu ah hian thuawihna tih pawh in a sawi theih ang chu. I thu ang zel in le titu te nunah thlarau thianghlim a lo thlengin a kaihruai thin a ni Luka Bungkhatna thu kha. Chhandamtu thar anmahni a awm sual rorelna kalsan a roreltu thar beisei tute khawvel a tlanna ropui sanna leh thiamna zawng mek te nun ah lal thar anzawn avangin thlarau thianghlim alo thleng, Matthaia bung hnihna en rawh. Miropui khawvel hausakna tlansan a Krista a intulut te nunah thlarau thianghlim alo thleng Hebrai ziak ah khan Mosia thu ah khan kan hmu a, Pathian thlarau hruai in a awm a nih kha. Amah faka chawimawi thin te nun ah thlarau thianghlim alo thleng Samuela pakhatna ziak ah Davida chungchang thu ah kan hmuh kha. Tin Davida chungthu ah hian Pathian tan a insenso huam te nun ah thlarau thianghlim a thleng a a kaihhruai thin hei hi Krista hmangaih tute dinhmun dik tak a ni. Heng kan en hrang hrang ang chi ah hian thlarau hruai theih chu an awm ngei a ni.
Thlarau hruai theih loh mi te hi an awm reng em le. Paula khan thlarau hruai a piang te chu Pathian fate an ni a ti a. Thlarau hruai a awm te chanchin kan hmu a, an chanchin ah hian thlarau anmahni a awm duhloh dan zawng a an awm pawhin Pathian in a ti chhuak zel thin anih kha. Thlarau hruai theihloh nun hi a awm thei em le. Tirkohte thiltih 7:51 kan en chuan Stephana khan Juda hruaitute kha a hau nah le anih kha, mahni tihdan tha ber a ngaitute Pathian in enge a sawi tihlam aia kohhran thuin engnge a tum tih lam ringawt ngaihtuah tute thinlung hi Lal Isuan a chang mawh khawp a ni.  Thlarau thianghlim ti vuitute nun Hebrai 10:29 khan kan hmu leh a, hei hian chiang tak a a tarlan chu thlarau thianghlim hi tihvui theih a ni tihna a ni. A duhloh zawng a kana wm emaw a hruai loh dan a kan awm hi amah tih vuina a ni. Thlarau thianghlim bum ringtu ni a, thlarau thianghlim changzet tawh awhna sualah ala tluk theih cheu ani tih he thu hian a ti lang. Hetiang hian a chang chuan ka ngaihtuah thin an pe phal tawh a Pathian chu ava lawm dawn em, mahse an lo chheprelh khan Pathian a ti lawm lo a ni. Ngaihdamna a awm lo chiang khawp mai. Tin Akana chungchang ah pawh kan hmuh ang kha hluihhlawn thil thlarau thianghlim phal loh ang chi hi lo chheprelh a tha lo a ni, hei hian a tarlan chian chu sual zepruk pawi zia a tarlan awm e. I Thessalonika 5:19 ah chuan thlarau thiang hlim timit lo tur in min chah a ni. Hei hi English lehlinna ah chuan suppress leh quench a hmang a, hei hi a nihna ah chuan tidai, ti reh tihna a ni. Hemi in a kawh chu thlarau thianghlim min zirtirna kan nun a lo thleng te hi kan ngawih bopui a, kan tihzel loh chuan a reh ve tial tial dawn tih a ni.
Chakna bansan lo mi te hi thlarau thianghlim chuan a kalsan kan ti dawn nge an hnaih ah a awm thei lo a ni. Hurna hi Lalpa ngaih a thil thianghlim lo ber a nih avangin thlarau thianghlim hian a ngai thei lo em em a ni. Mi tamtakin chhandamna bosan tihvel ah kan inhnial chiam thin kha. He thuhian lo chhang ila chhandamna hi khawngaihna avang a ni a, mihringin a thiltih avang ngawt in a bansan thei lo. Amaherawh chu chhandamna ngainep a sual lamkawng zawh tlat nun ring tikhawng tlat tute chu chhandam ni tawh mahse an rin miau loh avangin chatuan nunna leh Pathian fa nihna an chang thei lo a ni.
Thlarau awm reng na atan thil pawimawh  kan tih tur:
1.     Krista hnen ah kan pumin kan inhlan tur a ni: Kan pum in Krista hnen ah thi ve tur in kan inhlan tur a ni, tichuan khawvel lamah te thi tawh in Krista rualin kaihthawhin kan awm ve ang. Krista hnen a kan inhlan hian kan taksa pumpui leh a chhung a awm zawng zawng, kan ngaihtuahna rilru leh kan thlarau kan hlan tel tur a ni. He thil pathum hi then theih pawh an ni lo, kan mit chakna te kan ngaihtuahna in min kaihruai thei a, chu lam chu pan in kan tlan thin a ni. Kan taksa hakna avang a kan sualna te leh ngaihtuahna sual avang hian kan thlarau nun a nghawng chhe thei hle a nih hi. He inhlanna hi a tel lo chuan a famkim thei lo a ni. Sual in min thlem khan Pathian ralthuam thlarau ngunhnam la in kan hneh thei dawn a lo ni. Bible chhiar ngai lo leh tawngtai ngai lo te chu Setana hian ta sa ah a ngai ngei ang. Hengte avang hian kan taksa chu kan inhlan tur a ni. Ngatinge kan inhlan ang le? Pathian khawngaihna vang anih thu kan hmu a ni.  Inthawina a talh tawh chu an thi thin. Chuvangin nitin in Pathian lawmtlak ni tur a inhlan in nitin it hi nawn fo thin ang u.
2.     Thianghlim a awm reng tur: Nangni inthianghlim tur a nikei ka thianghlim si a. Tiin Pathianin Israel ho te kha a ti hlawm anih kha. Chuvangin thianghlimna tel lo chuan Pathian a biak theihloh thu Hebrai ziakah kan hmuh kha. Chutiang anih si chuan nitin Pathian ngaiha fel tur a kan inhlan reng a ngai tihna a ni. Inthawina Pathian lawmtlak chu engnge ni? Hei hi a ni thlarau lungchhia lwh inchhir ngawih ngawih hi. Heng mi te hnen ah hian Lalpa chuan thlarau thar a pe thin a ni.
3.     Thuawihna: Kan inhlan tawh khi chuan a kaihhruaina kan duh a kan va inhlan tawh kha a ni a, a thuawihna hi a tel tawh tho chungin sawi hmaih ho lo sawi chhunzawm ila. Min hruaina ah chuan ka kal ang ti zel thei nun hi a harsa asin, i tithei dawn emni? Han inngaihtuah teh. Thiam zawk nihna ah pawh ngaihdam dil a ka thiamlo a n ii tih hunte alo la thleng thei  asin. Chu chu kan chhia leh tha hriatna piahlam daih a ni. Mihring chuan dikna mahni kan dikna laihlan kan duhfo a ni, thiam lo nih kan hreh fo mai. Lal Isua nun ah chuan a thiam na ah pawh a tlawm anih kha, khang kha thlarau hruai nun ah chuan a tel dawn tlat, kawng tha zawk a kan ngaih midang ho pawhin Pathian ropui na tur a an ngaih tur ang chi ah pawh thlarauvin a phal loh chuan tilo ngam nun kan nei thei angem. Han inchhut la thlarau thianghlim hi i nun kaihruai tu ni turin i taksa i hlan phal angem le...
4.     Tisa chakna dan kalsan tur: Tisa dan leh Pathian dan te a inmil hthei lo, chuvangin kan taksa chu felna bawihah kan pek zel a ngai a ni. Inngaih chuan mahni chung a thilsual a ti ani tih angin heng te hi thlarau vin kan hneh zel tur a ni.
Engtinnge thlarau chuan min puih theih ang.
A chunglamah khian Isua thiltih te kan chhiar chuan kan hmu thei mai awm e, chawnghei, thlarau hruai nun, fianrial a Pathian biak, ringtute zing a tel te hi kan thlarau sawtpui na tur a ni ang.
Keimahni ah thlarau thianghlim a awm takzet em le, min kaihruai takzet em le: Keimahni inenfiah tur a ni. Thlarau thianglim chuan Isua kan an na kawngah min kaihruai tu anih chuan tlawm tak a bulk an tan a, ama hming avang a min puhna diklo ah pawh kan tlawmsan alo ngai tawh dawn a ni. He nun atang hian infiah thin ang u. Thlarau thianghlim pek kan nih hian keimah ni ah a zalen mail ova hmun tlem a chang a ni. Kan pianpui sualna nen inhale m em in chhungril ah an awm a. Mahse thlarau thianghlim chuan kan duhthlanna a tilui ngai lo. Thiltha kan tih chiah khan harsa viau mahse a tanpui na avang a kan va tih khan keimahni ah zalenna lo changin chu zalenna chuan sual lak ah min ti zalen ve thin a ni. Sual hi kan rilru ah a awm reng a, thlarau thiang hlim kan vulh len telh telh chuan sualna hi a te ve tial tial a ni. Mahse ihan ti teh ang thlarau thianghlim hian min chang  full thei lo tih kan hriat a pawimawh. Sual tlawmna tak tak hunah a zavai hian tihtlawmin ala awm dawn a ni. Sual a kan awm reng chung chuan engtinnge Pathian in min kaihruai kan tih ang. Hei hi mihring ngaih chuan theihloh angin lang mahse Pathian tan chuan theihloh a awm lo. He anchhedawng ramah hian sualna awmna ram anih avangin sulin kan thinlung ah min thlem reng a ni. Chu chu thlarau a kan hneh zel na nun kha Krista kan tuarpuina ah ngaih a ni. Mi tupawhin sual ka nei lo an tih chuan an sual reng zawk tih Petera ziakah kan hmu a. Chutiang anih avang chuan sual hi chu kan pair eng dawn thlarau thianghlim pawh. Khatah khan sual pai mahila thlarau lam thil te kan thlan zel chuan sual kha che thei lovin kan siam zel tihna alo ni. Hei hi sual thihsan nun chu kan ti thei ang.
NGAIHDAMNA: Ngaihdam kan nih chuan tihsual kan nei ngei thin a ni. Mi tupawh eng ang pawhin sual mahse emaw thinlung tak a an sim chuan Lal Isua chuan a ngaidam thei a ni. Hetah hian THIHNA KHAWP SUAL ( Luhlul chhuah a ring tikhawng lui tlat) ang chi te chu a huam lo tih kan hmu thei ang. Tlukna te hi mihring kan nih chhung hian awm lo thei a ni lo. Hengte avang hian nitin in kan sualna a lian emaw a te pawh nise ngaihdam kan dil tur a ni. Thlarau ti vui leh tilungngai nun tisa chakna avanga kan lo kal tawhna emaw thildang vang pawh nise. Pan tur hre tawh lova Lal Isua ke bul ah kan kun chuan thlarau thianghlim thlarau thar pek min tiam reng a ni. Davida pawh kha a inchhir chuan Lalpan a ngaidam a ni. Amaherawh chu a chungah hremna a lekkawh tho a ni. Thlarau thianghlim tih vui hian kan chungah Pathian action hi thleng ve thei a ni. Amah kan hnaih theihna tur a nih phawt chuan engmah tih hreh a nei lo. Chutiang khawp a hmangaihna ngah chu a ni. 

No comments:

Post a Comment

ShareThis